|
Młodzieżowa Rada Miasta w Starogardzie Gdańskim
Kuba Radzewicz i Mateusz Czerniga
Młodzieżowa Rada Miasta w Starogardzie Gdańskim istniała od roku 1996 do roku 2004, została powołana z inicjatywy ówczesnych władz miasta. Niestety, po kilku latach działalności Rada rozpadła się. Powodów było kilka: inicjatywa powołania Rady wypłynęła ze strony władz samorządowych, a nie młodzieży, nałożyła się na to reforma systemu edukacji (utworzenie gimnazjów i zmiana wieku uczniów szkół podstawowych) oraz słabe zaangażowanie młodzieży w Radę.
Pomysł reaktywacji Rady został przedstawiony w listopadzie 2008 roku na spotkaniu przedstawicieli samorządów uczniowskich starogardzkich szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych przez ucznia I Liceum Ogólnokształcącego Kubę Radzewicza.
Pomysł ponownego założenia Rady powstał po publikacji na łamach lokalnej prasy kilku artykułów na temat działalności MRM w poprzednich latach. Po spotkaniu przedstawicieli samorządów uczniowskich zawiązała się grupa inicjatywna MRM Starogard Gdański, w skład której wchodziło kilkanaście osób.
Byli to przedstawiciele szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu miasta Starogard Gdański, zarówno ci, którzy uczestniczyli w pierwszych spotkaniach, a także inni, którzy nieco później zainteresowali się tematem. Wsparcie instytucjonalne zostało dostarczone przez Urząd Miasta w Starogardzie Gdańskim, który udostępniał pomieszczenia do spotkań grupy, a także zaangażował w pomoc pracowników Wydziału Spraw Społecznych.
Na początku cele działania rady nie były jasno określone. Podstawową ideę, która przyświecała grupie inicjatywnej można streścić w zdaniu: „Chcieliśmy coś zmienić w mieście, zrobić coś dla naszych rówieśników, wyrażać ich zdanie i organizować ciekawe projekty”.
Cel działania MRM został zapisany w statucie w formie: „Celem działania Rady jest upowszechnienie idei samorządowej wśród młodzieży oraz zwiększenie aktywności młodych ludzi w Mieście Starogard Gdański.”
Od listopada 2008 roku do kwietnia 2009 roku trwały prace nad stworzeniem dokumentów rady – statutu i ordynacji wyborczej. Stosunkowo długi okres, który był uciążliwy dla młodych ludzi chcących działać aktywnie wynikał m.in. z trudności związanych z prawnymi niuansami opracowywanych dokumentów. W efekcie kilka osób przestało działać w grupie inicjatywnej i zaprzestało późniejszej pracy z MRM. Warto wspomnieć, że niedoświadczonej kwestiach prawnych młodzieży, pomimo wielkich chęci i wsparcia ze strony urzędników nie udało się poprawnie stworzyć wymaganych do funkcjonowania MRM dokumentów. Stworzone podczas spotkań grupy inicjatywnej statut, regulamin i ordynacja wyborcza, zostały bowiem negatywnie zaopiniowane przez prawnika, a żmudną pracę należało zacząć od początku. Kolejnym problemem, jaki spotkał młodzież starogardzką na drodze do realizacji ich inicjatywy był błąd prawniczy polegający na tym, że powstała w 1996 r. rada, w kwestii formalnej, nigdy nie została rozwiązana. Okres tworzenia MRM został zakończony oficjalnie 22 kwietnia 2009 roku, kiedy to na sesji Rady Miasta została podjęta uchwała o powołaniu Młodzieżowej Rady Miasta Starogard Gdański.
W okresie od listopada 2008 do kwietnia 2009 roku własne działania podejmowała grupa inicjatywna MRM. Udało się jej zorganizować zbiórkę pieniędzy dla chorego mieszkańca miasta, a także nakłonić władze miasta do aktywnego włączenia się w międzynarodową akcję ekologiczną „Godzina dla Ziemi”. Przedstawiciele grupy inicjatywnej uczestniczyli też w spotkaniach grup focusowych na temat opracowania nowej strategii promocji miasta, prowadzonych przez Wydział Promocji i Współpracy Zagranicznej Urzędu Miasta w Starogardzie Gdańskim.
Pierwsze działania, jakie chcieliśmy podjąć jako rada, to organizacja akcji promocyjnej w szkołach, przeprowadzenie konkursu na logo, a także przeprowadzenie szkolenia z zakresu działalności MRM we współpracy z Ogólnopolską Federacją Młodzieżowych Samorządów Lokalnych.
Rada mogła liczyć na pomoc Urzędu Miasta, który umożliwiał organizację spotkań i pomoc prawno-techniczną. Minusem był brak współpracy z dyrektorami szkół i zarządami samorządów uczniowskich starogardzkich szkół.
Największym wyzwaniem jest połączenie energii i chęci do działania młodych radnych z regułami i zasadami pracy w Urzędzie Miasta i Radzie Miasta. Kłopotem była także wewnętrzna organizacja pracy. Niekiedy występowały problemy z motywacją części radnych do uczestniczenia w pracach grupy. Trudne jest również osiągnięcie realnego wpływu na lokalną politykę młodzieżową poprzez działania o charakterze konsultacyjnym. Wielkie wyzwanie stanowi walka ze stereotypem, że Młodzieżowa Rada Miasta to tylko „grupa młodych, bawiących się w politykę ludzi”. Przez cały czas dąży się do przekonania lokalnej młodzieży o tym, że Młodzieżowa Rada Miasta jest jedyną grupą młodzieży, która poprzez swą działalność konsultacyjną może wpływać na decyzje władz.
Z czasem MRM udało się wypracować zainteresowanie swoimi działaniami np. poprzez współpracę ze wszystkimi lokalnymi mediami. Po wyborach samorządowych w 2010 roku i zmianie opiekuna rady wzrosło także zainteresowanie ze strony Rady Miasta. Przy realizacji dużych projektów unijnych i wydarzeniach typu koncert czy happening wzrasta zainteresowanie młodzieży szkolnej. Dzieje się tak dzięki akcjom promocyjnym (lokalne media, plakaty, ulotki na mieście i w szkołach oraz informacje rozchodzące się drogą tzw. „marketingu szeptanego”). Przy organizacji koncertu w ramach projektu „Starogard...miejsce, gdzie rodzą się pasje” udało się zainteresować naszymi działaniami ponad 300 osób, które zjawiły się w lokalnym centrum kultury.
Spore trudności i zniechęcenie wywoływały na początku funkcjonowania rady działania związane z tworzeniem dokumentów MRM, a także stosowanie się do zasad funkcjonowania i przebiegu procesu decyzyjnego w urzędzie miasta, pod który MRM podlega.
W początkowym stadium działalności radni nie wiedzieli również do jakiego celu prowadzi ich działanie. Dopiero po zorganizowanym w lutym 2010 r. szkoleniu wszyscy zapoznali się z opracowanymi przez Ogólnopolską Federację Młodzieżowych Samorządów Lokalnych standardami funkcjonowania młodzieżowych samorządów lokalnych oraz filarami MRM. Wtedy zrozumiano, że Młodzieżowa Rada Miasta nie jest zwyczajną organizacją młodzieżową, która może zorganizować koncert, czy happening, ale poważną instytucją, która dzięki ustalonym przez ustawę kompetencją może realnie wpływać na decyzje władz.
Władza lokalna odnosiła się do pomysłu reaktywacji MRM pozytywnie, ponieważ pozwoliła nam na organizację spotkań w swoich budynkach i udzieliła wsparcia administracyjnego. Nie było jednak jakiejś wielkiej sympatii i zaangażowania w nasze działania ze strony urzędników. Można było odnieść wrażenie, że pomagali nam w miarę swoich możliwości, jednak najważniejsze dla nich były ich bieżące obowiązki. Z czasem można było odnieść wrażenie, że zyskaliśmy trochę więcej zaufania ze strony władz, a zrealizowane działania zwiększyły naszą wiarygodność. Obecnie nie ma problemu z uzyskaniem dodatkowego wsparcia merytorycznego, czy finansowego, o ile jasno określa się cel i rezultaty planowanej do przeprowadzenia akcji. Warto wspomnieć, że urzędnicy niejednokrotnie w miarę własnych możliwości udzielali swojej pomocy przy realizacji niezwykle spontanicznych akcji, o których dowiadywali się np. przez telefon na dzień przed planowanym działaniem.
Stanowisko władzy lokalnej jest dość jasne. Władza jest do naszej dyspozycji (możemy współpracować z urzędnikami, pytać ich o radę i wsparcie), ale sami musimy śledzić jej poczynania, analizować je i interweniować, gdy jest to konieczne. Możemy dysponować także „budżetem” w wysokości 4 tysięcy złotych w skali roku, którego każdorazowe wydatkowanie wymaga uzyskania zgody Prezydenta Miasta. Dotychczas nie było jednak problemu z uzyskaniem dodatkowego wsparcia finansowego na realizację szczegółowo zaplanowanych projektów. Władze pomagają nam jednak w sytuacjach krytycznych. Warto tu opisać sytuację, w której poprzez złe zinterpretowanie paragrafu w statucie, pierwsza kadencja rady skończyła się jeszcze przed zorganizowaniem wyborów (a zgodnie z ordynacją w skład Miejskiej Komisji Wyborczej musi wejść przedstawiciel MRM, która w tym momencie już nie istniała). Pomimo wielu trudności, urzędnicy znaleźli optymalne rozwiązanie sytuacji. Doradzono nam, aby złożyć do prezydenta wniosek o zwołanie nadzwyczajnej sesji rady miasta, na którą pomimo przerwy wakacyjnej przybyło wielu zainteresowanych tematem radnych. W czasie sesji po długiej debacie na temat zgodności tej uchwały z prawem (przedłużanie kadencji czegoś, co zostało już rozwiązane), w końcu przyjęto poprawkę do uchwały o powołaniu MRM zmieniającą ten niejednoznaczny zapis w statucie. Podobne sytuacje, w których władze wykazały, że jednak zależy im na współpracy z młodzieżą, zdarzały się w dotychczasowej historii MRM kilkakrotnie.
Obecnie trwa druga kadencja Młodzieżowej Rady Miasta Starogard Gdański. W jej skład wchodzą nowi radni, wybrani w demokratycznych wyborach przeprowadzonych przez Miejską Komisję Wyborczą przy współpracy z Okręgowymi Komisjami Wyborczymi w październiku 2011 r. Rada drugiej kadencji zrealizowała m.in. spontaniczną akcję z okazji Światowego Dnia Wolontariusza, który przypada na 5 grudnia, a także jest partnerem w międzynarodowej wymianie młodzieży „The 5D project – share your culture with us”. Członkowie MRM biorą także udział w szkoleniach np. międzynarodowe szkolenie z realizacji międzynarodowych inicjatyw młodzieżowych z akcji 1.2 programu „Młodzież w działaniu”, szkolenie na temat pozyskiwania funduszy z programu „Młodzież w działaniu”, czy szkolenie z rozwiązywania konfliktów.
Największe osiągnięcia MRM Starogard Gdański to całościowa realizacji dwóch projektów finansowanych z pieniędzy Komisji Europejskiej w ramach programu „Młodzież w działaniu”. Rada samodzielnie aplikowała o środki, wypełniała wniosek, realizowała wszystkie działania, rozliczyła wydatki i przygotowała raport merytoryczny. Pierwszym z projektów był projekt lokalnej inicjatywy „Starogard...miejsce, gdzie rodzą się pasje”, w ramach którego przez 9 miesięcy trwał różnorodne wydarzenia (warsztaty, koncerty, happeningi) koncentrujące się na rozwijaniu i szukaniu pasji muzycznych, artystycznych i fotograficznych wśród młodych mieszkańców naszego miasta. Drugi z projektów to międzynarodowa wymiana młodzieży „Involve EU”, w ramach której rada współpracowała z grupą młodzieży z Gruzji. Co ciekawe, akcja ta została szeroko relacjonowana przez gruzińskie media, nawet przez Adjara TV – jeden z programów publicznej telewizji.
Dodatkowo rada zrealizowała szereg ciekawych działań, wśród których można wymienić np. organizację debaty kandydatów na prezydenta miasta Starogard Gdański na temat problemów i potrzeb młodzieży w ramach kampanii „Masz głos, masz wybór”, organizację konferencji i warsztatów w ramach I Lokalnego Forum Młodych Samorządowców, a także działania prowadzące do budowy skateparku w mieście (w tym debata młodzież vs. władze miasta), których efektem było przeznaczenie 90 tysięcy złotych z budżetu miasta na ten cel.
Najbliższa przyszłość będzie w dużej mierze zależna od pomysłów i tego, w jaki sposób będą chcieli działać nowi członkowie rady. Plany na najbliższy okres to m.in. udział w projekcie międzynarodowej wymiany młodzieży, a także organizacja międzynarodowego projektu inicjatywy lokalnej o tematyce związanej z tańcem i sztuką młodzieżową. Planujemy także organizację cyklu szkoleń dla nowych radnych MRM, tak aby zapoznali się ze standardami działania tej instytucji. Poprzez realizację zaplanowanego projektu pt. „Skarbnica pomysłów” chcemy naprawić dotychczas zaniedbywany obszar współpracy z dyrekcją oraz zarządami samorządów uczniowskich lokalnych szkół. Kluczowym i najważniejszym zadaniem w II kadencji MRM jest dla nas częstsze wykorzystywanie potencjału, jaki daje nam trzeci filar MRM – działalność konsultacyjna.
Przy realizacji projektów unijnych wsparcia instytucjonalnego udzieliły nam dwie lokalne organizacje pozarządowe: stowarzyszenie o charakterze kulturalno-edukacyjnym i stowarzyszenie zajmujące się wolontariatem. W ramach działań często współpracowaliśmy także ze szkołami gimnazjalnymi i ponadgimnazjalnymi, Młodzieżową Radą Powiatu Starogardzkiego, lokalnymi mediami i nieformalnymi grupami młodzieży. Współpraca przebiega pomyślnie i jest zawsze owocna dla każdej z zaangażowanych stron.
Kuba Radzewicz - (pierwszy przewodniczący Młodzieżowej Rady Miasta Starogard Gdański)
Mateusz Czerniga – obecny przewodniczący
|
